Ekstrakcja, czyli usunięcie zęba, zawsze jest traktowana jako ostateczność. Niestety w niektórych przypadkach jest to zabieg niezbędny. Na szczęście współczesna stomatologia dysponuje metodami, dzięki którym usunięcie można przeprowadzić w sposób atraumatyczny, czyli na poziomie możliwie najwyższej ochrony tkanek otaczających ząb. Dzięki takim rozwiązaniom, udaje się znacząco zminimalizować ból i dyskomfort zarówno w trakcie, jak i po zabiegu, a sama rekonwalescencja pacjenta przebiega szybciej. Jednym z obszarów chirurgii stomatologicznej jest operacyjne usuwanie zębów. W jakich przypadkach się je stosuje i na czym ono polega?
Generalnie wskazaniami do usunięcia chirurgicznego są wszystkie sytuacje, w których niemożliwe jest dokonanie ekstrakcji w standardowy sposób, tj. np. gdy ząb jest pozbawiony korony lub jest ona w znacznym stopniu uszkodzona, gdy korzenie zęba są mocno zakrzywione bądź gdy mamy do czynienia z zębem zatrzymanym, a więc niewyrzniętym w ogóle bądź widocznym ponad linię dziąsła tylko częściowo. Usunięcie zęba zawsze poprzedza diagnostyka radiologiczna.
Zabieg wykonywany jest przez chirurga stomatologa lub lekarza dentystę zajmującego się chirurgią. Najczęściej pacjentowi podawane jest znieczulenie miejscowe, jednak w niektórych przypadkach można zastosować znieczulenie ogólne (tzw. narkozę). Opisując proces w dużym uproszczeniu można powiedzieć, że ekstrakcja chirurgiczna polega na nacięciu dziąsła, a następnie odpreparowaniu tkanek otaczających ząb i wyciągnięciu go z zębodołu przy pomocy specjalistycznych narzędzi. Po usunięciu zęba chirurg stomatolog oczyszcza ranę i zakłada szwy.
Postępowanie po operacyjnym usunięciu zęba nie różni się znacząco od rekonwalescencji po zwykłej ekstrakcji. Pacjent musi przestrzegać higieny jamy ustnej zgodnie z zaleceniami lekarza, ostrożnie traktować miejsce wokół rany, spożywać lekkostrawne, półpłynne posiłki (w pierwszym etapie gojenia). Po ustąpieniu działania znieczulenia pacjent może odczuwać ból, który złagodzić powinny ogólnodostępne środki przeciwbólowe. Przez kilkanaście godzin może też utrzymywać się obrzęk po operowanej stronie – można przykładać chłodzące okłady. Po kilku dniach należy zgłosić się do stomatologa na kontrolę i zdjęcie szwów. Wizyta powinna nastąpić niezwłocznie w przypadku pogarszającego się samopoczucia pacjenta, nieustępowania lub zaostrzenia dolegliwości bólowych oraz wystąpienia podwyższonej temperatury ciała.