Periodontologia jest działem stomatologii zajmującym się chorobami tkanek przyzębia.
W skład przyzębia zaliczamy tkanki otaczajace ząb: błona śluzowa, dziąsło wolne i przytwierdzone, okostna, kość wyrostka zębodołowego, kostne przegrody międzyzębowe i międzykorzeniowe, tkanka ozębnowa oraz cement korzeniowy. Według statystyki 50% dzieci, 75% młodzieży w okresie dojrzewania oraz 99% dorosłych ma chore przyzębie. Obecnie to nie próchnica i jej następstwa, ale właśnie choroby przyzębia są najczęstszą przyczyną utraty zębów. Jeszcze kilka lat temu dla chorób przyzębia używano nazwy paradontoza. Mówimy dzisiaj o zapaleniu przyzębia.
Przy rozwoju chorób przyzębia dochodzi do zwiększonego odkładania płytki nazębnej (biofilm), która już po 24 godzinach ulega przemianie w kamień nazębny. Na dziąsłach pojawia się odczyn zapalny, który wraz ze zmieniająca się florą bakteryjną, ulega nasileniu. Początkowe objawy maja formę odwracalną – zaczerwienienie, nieznaczne obrzęki dziąsła, samoistne krwawienia, czy prowokowane np. podczas szczotkowania zębów, nieprzyjemny zapach z ust, kamień nazębny (szczególnie taki, którego nie widać gołym okiem – kamień poddziąsłowy) – są mało uciążliwe dla pacjenta. Stopniowo jednak objawy miejscowe nasilają się, pojawiają się bardziej rozległe obrzęki tkanek miękkich. Zaczynają się pojawiać zmiany patologiczne uchwytne przy badaniu periodontologicznym i radiologicznym. Stopniowo dochodzi do uszkodzenia i dowierzchołkowego przesunięcia przyczepów dziąsłowych, pogłębia się szczelina dziąsłowa, ulega zaburzeniu metabolizm tkanki kostnej otaczającej ząb. Formują się kieszonki kostne, dochodzi do pionowego i poziomego zaniku kości. Ząb jest coraz słabiej osadzony w kości, dochodzi do jego rozchwiania a w końcu do ekstrakcji.
Bardzo ważne jest jak najwcześniejsze postawienie diagnozy: chore przyzębie. Obecnie potrafimy wykryć początkowe stadium choroby, kiedy leczenie zachowawcze i zabiegi higienizacyjne są skuteczne i wystarczają do powstrzymania rozwoju choroby bez konieczności sięgania po zabiegi chirurgiczne.
Choroby przyzębia, leczymy według stopnia zaawansowania. Można jednak zaznaczyć trzy etapy: